شهید سرلشکر حسین خلعتبری مکرم

معرفی شهید: شهید حسین خلعتبری مکرم در ۱۳ مهر ماه ۱۳۲۸ در روستای «بصل‌کوه» شهرستان رامسر به دنیا آمد. دوران کودکی و جوانی را در رامسر سپری نمود و بعد از گذراندن دوران تحصیلات ابتدایی به تهران رفت و دیپلم گرفت. او در سال ۱۳۴۹ به خدمت سربازی اعزام شد و در لشکر ۹۲ زرهی اهواز خدمت کرد. پس از گذراندن دوران سربازی، در سال ۱۳۵۱ به دلیل علاقه وافری که به خلبانی داشت وارد دانشکده خلبانی نیروی هوایی ایران شد و بعد از گذراندن دوره مقدماتی پرواز جهت طی نمودن دوره پیشرفته به کشور آمریکا اعزام شد و دوره آموزش خلبانی جنگنده فانتوم اف-۴ را در پایگاه هوایی شپارد در تگزاس گذراند و پس از بازگشت در پایگاه ششم شکاری بوشهر با درجه ستوان دومی مشغول به خدمت ‌شد.

عملیات های شهید در جنگ: عملیات البرز (بلافاصله پس از حمله عراقی‌ها در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹، با دستور نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در عملیات‌ با رمز البرز، پایگاه هوایی شعیبیه در استان بصره با فانتوم مسلح به خلبانی حسین خلعتبری بمباران می‌ شود)،   عملیات کمان ۹۹ (در روز ۱ مهر ۱۳۵۹ عملیات گسترده‌ای از سوی نیروی هوایی ارتش با نام کمان ۹۹ آغاز می‌شود که طی آن ۲۰۰ فروند هواپیما به پرواز در می‌آیند و ۱۴۰ فروند از مرز عبور کرده و به مواضع دشمن بعثی در عراق حمله می‌کنند. در این عملیات، حسین خلعتبری نقش عمده‌ای داشت. او از پایگاه ششم شکاری به پرواز درآمده و به‌عنوان فرمانده یک دسته ۸ فروندی اهداف مورد نظر را در بغداد، بمباران کرد)، عملیات مروارید (در روزهای ابتدایی آذر ۱۳۵۹ طبق هماهنگی‌های به‌عمل‌آمده از سوی نیروهای هوایی و دریایی ارتش ایران، قرار می‌شود در روز ۷ آذر، نیروی دریای و هوایی به دو اسکله البکر و الامیه حمله کنند. برای این عملیات، خلعتبری به همراه تعدادی دیگر از خلبانان نیروی هوایی همچون عباس دوران برای این مأموریت انتخاب می‌شوند. خلبانان در این عملیات، چند ناوچه اوسای عراقی را غرق کردند. طی این عملیات، بخش اعظم نیروی دریایی عراق شامل ۲۳ فروند کشتی مین‌روب، ناوچه و قایق موشک‌انداز اوزا از بین رفت و این نیرو عملاً از صحنه جنگ ایران و عراق حذف شد. در این عملیات، خلعتبری به همراه سه خلبان دیگر در مجموع بیش از ۲۵ سورتی پرواز عملیاتی داشتند. پس از پایان این عملیات، با توجه به تبحری که حسین خلعتبری در شلیک موشک ماوریک از خود نشان داد به القابی چون «شکارچی اوزا» یا «حسین ماوریک» مشهور شد)، عملیات حمله به اچ ۳ (بی‌نظیرترین حمله هوایی در اواخر سال ۱۳۵۹ بود و با توجه به این که عراق همه هواپیماهای ذخیره خود را به دلیل سالم ماندن از حملات تیزپروازان نیروی هوایی ارتش ایران، به مجموعه پایگاه‌های الولید در نزدیکی مرز اردن انتقال داده بود، نیروی هوایی تصمیم می‌گیرد این پایگاه‌ها را هر طور شده، هدف قرار دهد. در ۱۵ فروردین ۱۳۶۰ هشت فروند هواپیمای فانتوم از پایگاه هوایی همدان به پرواز درآمدند و با چهار بار سوخت گیری هوایی و پشت سر گذاشتن مسافتی بالغ بر هزار کیلومتر، پایگاه‌های الولید را بمباران کردند و همگی سالم برگشتند. نقش شهید خلعتبری در این عملیات خیره کننده بود و در هنگام رسیدن به یکی از پایگاه‌ها، او ارتفاع را زیاد می‌کند و با شیرجه‌ای زیبا و مانورهای پی در پی، همه بمب‌های خود را روی اهداف فرو می‌ریزد و افتخار دیگری برای خود و کشور می‌آفریند؛ این عملیات هنوز هم در بزرگترین مدرسه‌های هوایی آمریکا تدریس و بررسی می‌شود)، عملیات روی پل العماره (از سوی فرماندهی به پایگاه ششم شکاری مأموریت داده می‌شود تا پل العماره را بزنند. خلعتبری و چند تن از خلبانان شجاع این پایگاه انتخاب می‌شوند. پل درست وسط شهر بود، وقتی روی پل می‌رسد حملات ضد هوایی دشمن به اوج خود رسیده بود و اتومبیل‌هایی که مشخص بود شخصی است، روی پل در حال حرکت بودند. او با پذیرفتن خطر دور می‌زند و پس از عبور آنها، پل را سرنگون می‌کنند. وقتی از او سوال کردند، چرا چنین کاری کردی، گفت: فرزندی یکساله دارم، یک لحظه احساس کردم که ممکن است، توی ماشین بچه‌ای مثل «آرش» من باشد، چگونه قبول کنم که پدری بچه سوخته‌اش را در آغوش بگیرد؟)، تأسیسات نفتی، یگان‌های دریایی و پالایشگاه کرکوک بارها به دست او مورد حمله و تخریب قرار گرفت که تنها بخشی از دلاوری‌های این بزرگمرد است. شهید خلعتبری در دوران جنگ تحمیلی، به غیر از پروازهایش روی خلیج فارس، بیش از ۷۰ پرواز برون مرزی بر فراز خاک دشمن انجام داد.

کتاب ها و نقل قول‌هایی درباره شهید خلعتبری: کتاب آسمان دریا را بلعید (کتاب خاطرات شهید خلعتبری است که توسط رحیم مخدومی گردآوری شده‌است. نشر شاهد، این کتاب را در سال ۱۳۷۸ منتشر کرد. در بخشی از این کتاب او دلیل اراده بالایش در جنگ را اینگونه توضیح می‌دهد: ما می‌جنگیم برای بقای بچه‌ها در آینده، تا در رفاه بیشتری زندگی کنند؛ نه اینکه شخص خودمون چون ما زندگی مان را کردیم، در ازای دینی که داریم باید بجنگیم و بمیریم، ولی در ازای آن مردن برای ما افتخار بزرگی است. سلحشور چهل ویکم، کتاب دیگری است که توسط انتشارات آویدا منتشرشده است.

نحوه شهادت: روز ۱ فروردین ۱۳۶۴، خلعتبری به‌عنوان افسر شیفت در پایگاه سوم شکاری همدان حضور داشت. ناگهان صدای آژیر بلند می‌شود و در پایگاه اعلام حالت آماده‌باش می‌شود. شهید خلعتبری به همراه خلبان کابین عقب خود با یک فروند هواپیمای فانتوم دی با نام رمز سلیمان ۳۱ برای مقابله با هواپیماهای دشمن به پرواز در می‌آیند. آن‌ها در استان کرمانشاه در آسمان سنقر با دو فروند میگ-۲۳ و یک فروند میگ-۲۵ عراقی درگیر شده و در ارتفاع ۳۵۰۰۰ پایی یکی از میگ‌های ۲۳ را هدف قرار داده و منهدم می‌کنند. در همین حین از ایستگاه‌های رادار زمینی مرزی به اطلاع می‌رسانند که یک فروند میگ-۲۵پی‌دی، در تعقیب آن‌هاست. میگ-۲۵ اقدام به شلیک یک تیر موشک آر-۴۰ کرد و این موشک با فانتوم خلعتبری برخورد می‌کند. خلبان کابین عقب (ستوان محمدزاده) موفق می‌شود اجکت کند و به‌سختی از ناحیه دست راست، آسیب می‌بیند و توسط نیروهای امداد و نجات نیروی هوایی نجات پیدا می‌کند؛ ولی سرلشکر خلعتبری فرصت اجکت پیدا نمی‌کند. او تنها شهیدی است که دارای دو مزار است و پیکرش در قله میرزا کوچک خان (گلزار چهل شهیدان رامسر) به خاک سپرده شد و سر مطهّرش را در محل سقوط هواپیما در شهرستان سقز به خاک سپردند.

فرازی از وصیت نامه شهید خلعتبری: همسرم! اگر شهید شدم برایم گریه نکن. از تو می‌خواهم مرا خوشحال کرده و در حفظ و نگهداری فرزندم بی‌نهایت کوشا باشی. فرزندم را به تو و شما را به خدای عزوجل می‌سپارم. تو می‌دانی من ذره‌ای از خاک وطنم را با دنیایی آمال و آرزو عوض نخواهم کرد. وجب به وجب از خاک وطنم را با خونم آبیاری می‌کنم. پدر، مادر و خواهرانم! به وجود شما افتخار می‌کنم. پدر! به تو افتخار می‌کنم که نمونه‌ای. مادرم! افتخار می‌کنم که در فداکاری در نظرم زینب زمانی. در مرگم گریه نکن بلکه خوشحال باش چون من نمرده‌ام. اگر ذره‌ای از خاک وطنم به پوتین سرباز دشمن چسبیده باشد، آن را با خونم در خاک وطن می‌شویم و مرگ در این راه را افتخار می‌دانم و اگر ارزشمندتر از جانم هدیه‌ای داشتم، حتماً به این مردم تقدیم می‌کنم. شهید خلعتبری در یکی از مصاحبه‌هاى خبرى گفته است: اینها را مى‌گویم که تاریخ بنویسد و آیندگان بدانند که ما در اوج مظلومیت جنگیدیم و هیچ باکى نیست اگر یک میلیون نفر از ما شهید شوند. اگر خود و فرزندان مان هم کشته شویم بازهم تسلیم نمى‌شویم تا دنیا بفهمد ایرانى با غیرت هرگز در مقابل تجاوز سکوت نمى‌کند و تا نابودى متجاوز دست از دفاع نمى‌کشد.

جمع بندی توصیف منزلت شهید: شهد خلعتبری مردی مسئولیت پذیر، با صداقت و صلابت است و ایثار، شهامت، بصیرت، تعهد، وطن دوستى از ویژگی ها منحصر به فرد این مرد جهادی است. در سال ۲۰۰۶ یکى از مجلات جنگى آمریکا، ویژه نامه‌اى درباره مهارت‌هاى پروازى و ابتکار عمل‌ها و خلاقیت‌هاى شهید خلعتبرى منتشر کرد و او را بهترین خلبان اف ۴ جهان معرفی نمود. این شهید به‌عنوان نماینده ویژه ایران در دیوان کیفری بین‌المللی در لاهه، هلند نیز حضور یافت و با ابتکار عملی که در آن جا بروز داد، حقانیت ایران را در جنگ ثابت کرد. امیدواریم نسل جدید با الگوگیری از ایشان بتوانند منشأ خیر و فایده برای اسلام، جامعه و ایران عزیز باشند.